Hà Nội có nhiều con đường, ngõ phố thường thức rất khuya. Trên các phố này, đã lâu hình thành nên những quán xá, những hàng ăn hoặc thành cả một khu ăn uống phục vụ cho người hay ăn đêm, trong những món ăn đêm nhẹ nhàng ấy cháo vẫn là món thông dụng hơn cả, hầu như ở các phố về đêm nào cũng đều có bán. Cháo trai cũng nằm trong thực đơn quà đêm mê hoặc và gợi nhớ ấy.

Cháo trai ở Hà Nội được bán nhiều, hương vị mỗi quán cũng rất khác nhau nhưng người Hà Nội lại truyền miệng nhau một địa chỉ mà hễ muốn ăn cháo trai thì phải đến đây mới thưởng thức được đúng vị con trai ngọt, bùi và béo ngậy. Cửa hàng ngay đầu phố Trần Xuân Soạn, đông khách từ chiều tối cho tới tận khuya. Khác với cách làm của những nơi khác, thịt con trai được bỏ vào nấu cùng với cháo, nhằm làm cho chất ngọt thịt của trai hòa hẳn vào trong bát cháo, thì cửa hàng này lại có cách làm khác. Thịt trai để riêng như một món ăn cùng với cháo. Con trai to, nhiều thịt, được ninh lên lấy nước nấu cháo, còn thịt của chúng thì cắt nhỏ, xào lên thật thơm cùng với gia vị được nêm, nếm vừa miệng. Cháo múc ra bát xong mới để thịt trai đã xào lên mặt cùng với hành, tiêu, ớt bột, khách tự trộn đều và ăn cùng với quẩy.

Cháo trai - món ăn dân dã

Quẩy và hành khô là hai thứ không thể thiếu của một bát cháo trai

Bà chủ hàng cho biết, sở dĩ thịt trai phải ăn riêng là vì như vậy thịt trai sẽ không bị dai, khách hàng ăn vẫn thấy được vị ngọt của trai trong bát cháo. Ai đã từng ăn qua bát cháo trai của cửa hàng cũng đều công nhận, hàng của bà cháo cũng ngon và thịt trai cũng đậm đà lắm. Không hiểu bà nấu làm sao mà gạo hạt nào hạt ấy nở bung đều như hoa cau. Từng hạt gạo hòa quyện vào nước nấu trai mang đến cảm giác ngọt ngào khó tả, cứ ngan ngát trong lòng những ai từng lớn lên bằng bông lúa chín, bằng hạt gạo thơm dân dã của quê nhà.

Cháo trai - món ăn dân dã 1

Bát cháo trai ngọt mát ngày càng đắt khách trong ngày hè

Nghe bà kể về công đoạn nấu cháo mới thấy hết công phu và tính tỉ mẩn của bà. Gạo đem nấu cháo là loại gạo ngon, một phần đem ngâm, giã sẵn, hạt nhỏ như tấm. Đổ gạo vào nồi, để lửa cho sôi đến lúc chừng như quánh đặc lại, gần giống một dạng bột ăn là được. Khi đun cần phải có một người đứng cạnh quấy cháo đều tay, nếu không cháo sẽ bị vón cục, không ngon. Cháo ở Hà Nội thường được nấu thật đặc chứ không hay nấu loãng và hạt gạo thường được ngâm hoặc xay ra chứ không nấu từ hạt gạo nguyên cho đến lúc thật nhừ như các món cháo ở nơi khác. Trai cũng được nhà hàng chọn lựa kỹ càng. Khi trai được đem về, mang rửa sạch, ngâm trong nước vo gạo cho nhả hết đất, rồi rửa sạch, cho vào chiếc nồi đồng không cho nước, chúng sẽ tự há miệng, tự tiết ra nước, nước ấy cất đó, lát sau nhặt hết ruột trai, lấy nước nóng làm vệ sinh sạch sẽ, con nào ruột lớn quá thì thái nhỏ cho đều nhau. Sau đó gỡ thịt trai, làm sạch sắt nhỏ, xào qua với ít hạt nêm.

Một chút tiêu, một chút ớt bột rắc vào tô trộn đều lên, vừa ăn vừa thổi là cách mà những người sành ăn thưởng thức món cháo trai. Thực khách thường gọi thêm cháo chứ hiếm ai gọi thêm một bát thịt trai bởi thịt trai được xem như là chất xúc tác cho bát cháo cho thêm phần đậm đà thôi chứ ăn cháo mà lại xơi nhiều thịt trai thì e không hợp lắm.

Cháo trai - món ăn dân dã

Không chỉ có ở Trần Xuân Soạn mà những quán cháo trai vỉa hè lúc nào cũng đông khách

Quán mở từ lúc sâm sẩm tối, ấy cũng là lúc nhà hàng đông khách nhất. Đông đảo hơn cả có lẽ là tầng lớp học sinh, sinh viên. Với phương châm “ngon bổ rẻ”, quán đã trở thành “đại bản doanh”, nơi tụ họp của các cô các cậu học trò này sau giờ tan học. Lý do của lũ “nhất quỷ, nhì ma...” này thì nhiều lắm, có thể là ăn mừng phần thưởng của ai đó, có thể là thiếu một nơi trút bầu tâm sự hoặc đơn giản là nạp năng lượng để kịp buổi học thêm... nhưng nhất định chiều chiều cứ phải qua hàng của bà làm một bát cháo mới “yên tâm”. Đặc biệt có rất nhiều các cô, các mợ tan tầm tạt qua mua một bát cháo cho con. Nghe nói cháo trai rất bổ, nhất là với những đứa trẻ hay ra mồ hôi trộm.

Gặp lúc quán đông khách, mọi người sẵn sàng ngồi chung bàn với nhau. Quanh bát cháo nóng hổi, mọi người bỗng cảm thấy xích lại gần nhau hơn và cứ thế quán hàng đã trở thành kỷ niệm của không ít người...

Tổng hợp